Problemen bij borstvoeding – en wat je eraan kunt doen
De meest natuurlijke zaak ter wereld is niet automatisch ook de meest eenvoudige. Bijna elke moeder kent de kleinere en grotere problemen die borstvoeding met zich mee brengt. Hier lees je hoe stuwing en soortgelijke problemen ontstaan en wat er je er tegen kunt doen.
Te weinig melk
Oorzaak:
Kinderen die tijdens de borstvoeding niet genoeg melk binnenkrijgen, huilen vaak bij het aanleggen. De baby is onrustig, ontevreden en heeft vaak al snel weer opnieuw honger. Wanneer de baby meer wil drinken dan de moeder melk kan geven, maakt het kind waarschijnlijk net een groeispurt door.
Wat je kunt doen
Leg de baby vaak aan, indien mogelijk ook ’s nachts. Wissel hierbij de voedingshoudingen zodat zo veel mogelijk alle delen van de borst worden gestimuleerd. Nadat je een paar dagen intensief borstvoeding hebt gegeven, heeft de borst zich op de toegenomen behoefte ingesteld.
Melkstuwing
Oorzaak:
Een gespannen gevoel in je borst en harde, pijnlijke plaatsen duiden op melkstuwing. Een stuwing ontstaat door een ophoping van melk in een melkkliertje. Wanneer de melk niet kan afvloeien, ontstaat er een verhoogd risico op een ophoping van bacteriën. Hierop reageert het lichaam met koorts en de productie van witte bloedlichaampjes.
Er is vaak sprake van stuwing wanneer het voedingsritme van de baby is veranderd. De baby slaapt nu plotseling door en slaat een maaltijd over. Soms wordt stuwing ook veroorzaakt door een te nauwe BH of het aanleggen van het kind in steeds dezelfde voedingspositie.
Wat je kunt doen
Het is belangrijk dat de melk kan afvloeien, anders blijft de ontstekingshaard bestaan. Leg daarom je baby aan het begin van de voeding aan de pijnlijke borst. De onderkaak van het kind moet in de richting wijzen van de melkstuwing. Wanneer dit te pijnlijk is, kan je de borst warm houden. Kolf een beetje melk af.
Kompressen met kwark helpen bij warme, rode plekken op de borst. Strijk koude kwark vingerdik op een doek en leg deze op je borst in je BH. Wanneer de kwark hard is geworden, kun je het kompres verwijderen. Voor de borstvoeding de borst warm houden. Hierdoor openen de melkklieren zich. Na het voeden koelen zodat de klieren zich weer sluiten.
Natuurlijk is het gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar neem veel rust en slaap veel. Vermijd stress en drukte.
Pijnlijke tepels
Oorzaak:
Na de geboorte is het normaal dat de tepels door regelmatige borstvoeding zeer doen. Dit komt doordat de huid nu vaker sterk wordt belast. Lichte pijn tijdens de borstvoeding is daarom niet vreemd. De pijn mag echter niet ondraaglijk worden. Wanneer de tepels na een paar weken nog steeds pijnlijk en gevoelig zijn, kan dit ook komen door het verkeerd aanleggen van de baby. Een andere oorzaak kan zijn dat de voedingspositie niet vaak genoeg wordt gewisseld.
Wat je kunt doen:
Druppel een beetje moedermelk op de pijnlijke huid en laat dit drogen. Hierdoor wordt het genezingsproces gestimuleerd. De oorzaak wordt echter niet verholpen. Probeer daarom je baby anders aan te leggen. Leg de baby met buik aan buik tegen je aan. Streel met je tepel de onderlip van het kind. Dit veroorzaakt bij de baby een reflex en hij opent wijd zijn mond. Breng dan het kind zo naar de borst dat de tepel in het midden van de mond is. De baby ligt in de goede houding wanneer hij niet alleen het topje van de tepel in de mond heeft, maar een zo groot mogelijk gedeelte van de tepelhof. Het is belangrijk dat je het kind altijd naar de borst brengt en niet de borst naar het kind. Zo vermijd je een krampachtige en verkeerde houding en rugproblemen. Bovendien kun je veel dingen uitproberen, zoals verschillende voedingsposities. Hierdoor komen alle gebieden van de borst en tepel aan bod.
Onregelmatige drinktijden
Oorzaak:
Bij pasgeborenen is het normaal wanneer de baby al snel weer wil drinken. De maag van de baby is nog erg klein. De moedermelk passeert snel het maagdarmkanaal, zodat de kinderen snel weer trek krijgen. Wanneer het kind meer honger heeft kan dit ook wijzen op een ontwikkelingsspurt die het kind op dat moment doormaakt.
Maar ook langere afstanden tussen de voedingen zijn bij kinderen die goed groeien geen reden om je zorgen te maken. Sommige kinderen zijn erg snel tevreden. Ze laten zich niet meteen horen en voor hen zijn langere periodes tussen de maaltijden geen probleem.
Wat je kunt doen:
Als je het gevoel hebt dat je baby erg rustig is en niet huilt wanneer het honger heeft, let dan eens op de voortekenen van honger. Dit zijn bijvoorbeeld zuigbewegingen, het "zoeken", bewegingen van de hand naar de mond, onrust, zachte geluidjes of zuchten. Bij pasgeborenen zijn 8 tot 12 voedingen per etmaal normaal. Het is overigens een fabeltje dat baby’s buikpijn krijgen door onverteerde melk die in aanraking komt met verteerde melk. De vuistregel is: geef borstvoeding op verzoek en ga in op de behoeftes van je kind.
De baby spuugt
Oorzaak:
Heb je het gevoel dat je baby meer uitspuugt dan goed is? Maak je geen zorgen. Zolang je baby groeit en natte en vuile luiers maakt is er niets aan de hand. Het is meer een probleem voor de wasmachine dan voor de dokter. Bij sommige baby's sluit de maagpoort niet goed. Vooral deze kinderen drinken vaak een beetje te veel. Neemt de baby echter niet in gewicht toe en groeit niet, dan is het beter om een bezoekje aan de huisarts te brengen om de oorzaken te achterhalen. Of vraag het consultatiebureau om advies.
Wat je kunt doen:
Laat de baby na elke borst boeren en voorkom te veel beweging. Wiegen kan tot spugen leiden. Houd je baby zo vast dat het hoofdje iets hoger ligt dan het lichaam. Dit kan de drang om te spugen iets verminderen.
Soms komt het ook voor dat er bij het aanleggen veel melk in één keer uit de borst komt. De baby drinkt dan teveel melk in één keer. Je kunt je baby kort van de borst nemen, de melk in een handdoek laten lopen en vervolgens je baby opnieuw aanleggen.
Je baby heeft krampjes
Oorzaak:
Voor het huilen van baby’s in de avonduren bestaat geen duidelijke reden. De eetgewoontes van de moeder, stress en het verwerken van indrukken worden als mogelijke oorzaak genoemd. Ook een gevoelig spijsverteringssysteem dat nog op gang moet komen zou een oorzaak kunnen zijn.
Wat je kunt doen:
Veel warmte, zachte strelingen en het ronddragen is goed voor de baby. En ook wanneer de buikpijn hierdoor niet meteen verdwijnt, voelt het kind de nabijheid en geborgenheid. Kinderen met buikpijn vertonen vaak een overgevoeligheid voor koemelkproteïne. Laat koemelkproducten twee weken staan. Zo kan je uitvinden of dit de oorzaak voor de kramp is. Het duurt 14 dagen voordat de proteïne uit de koemelk het lichaam heeft verlaten en niet meer overgaat naar de moedermelk. Wanneer de baby minder last van kramp heeft, heb je in ieder geval een mogelijke oorzaak ontdekt.
De baby wijst de borst af
Oorzaak:
Het kan voorkomen dat de baby de borst een tijdje afwijst vanwege een negatieve ervaring. Sommige kinderen wijzen ook de borst af omdat ze iets veel beters hebben leren kennen. Dit kan de fles zijn, waar zonder veel moeite melk uitkomt, of een speen, waarop je lekker kan sabbelen.
Het komt niet vaak voor dat de baby helemaal niet meer aan de borst wil drinken. De baby wijst de borst dan drie tot vijf dagen lang af. Je baby laat echter ook duidelijk merken dat hij zich hierbij niet goed voelt en ongelukkig is.
Wat je kunt doen:
Het afwijzen van de borst heeft vaak externe oorzaken, zoals cosmetica met een smaakje of geur. Probeer geen deodorant en crème te gebruiken en biedt het kind steeds opnieuw de borst aan. Je kunt de melk ook met een pipetje of lepeltje aan het kind geven. Het helpt vaak ook om de baby tijdens de halfslaap te voeden. De weerstand van het kind is dan niet meer zo groot.
Het is belangrijk dat je probeert, het kind met de lepel of een kleine beker de melk te geven. Vermijd in deze periode de speen of fles. Het kind heeft een natuurlijke zuigreflex en heeft een drang om te zuigen – hiervoor geef je hem alleen de borst.
De vorm van de tepels
Oorzaak:
Vlakke of ingetrokken tepels, een grote of kleine borst: er bestaan veel verschillende varianten en dit is normaal en natuurlijk.
Het zijn vaak de moeders zelf die er een probleem van maken. Vervolgens projecteren ze de problemen op het kind.
Wat je kunt doen:
Een pasgeboren baby heeft geen verwachtingen omdat het nog geen ervaring heeft opgedaan. In het meest ideale geval kent de baby in de eerste zes levensweken alleen de borst van de moeder en accepteert deze zoals ze is. Bij erg kleine tepels kan je de tepels voor de borstvoeding een beetje stimuleren door zacht aan de tepel te trekken. Hierdoor komt de tepel beter naar voren. Voor het rest geldt dat je voor borstvoeding alleen maar een borst, een baby en wat doorzettingsvermogen nodig hebt – dat is alles.
Je baby wil liever de fles
Oorzaak:
Moedermelk afkolven en met de fles op een later tijdstip geven is handig en soms onvermijdelijk. Sommige kinderen herkennen het verschil erg snel en willen al snel alleen nog maar de fles omdat de melk hier zonder al te grote inspanning vloeit. Borstvoeding, wat voor de baby veel meer moeite kost, wordt dan door de baby afgewezen.
Wat je kunt doen:
Probeer een duidelijke scheidslijn aan te geven. Wanneer jij thuis bent, geef je de borst. Het kind krijgt de fles zodra je er niet bent. Zo leert het kind dat het bij papa de fles krijgt en bij mama de borst. Bovendien mag de fles niet een vast onderdeel van de dagelijkse voeding worden, maar moet een uitzondering blijven.
De moeder moet medicijnen nemen
Oorzaak:
Sommige vrouwen die aan een chronische ziekte lijden, gaan ervan uit, dat ze geen borstvoeding kunnen geven. Ook moeders die een chirurgische ingreep moeten ondergaan of een verdoving bij de tandarts krijgen, denken dat ze geen borstvoeding meer mogen geven.
Wat je kunt doen:
Overleg met je arts en vraag na, wanneer je in de bijsluiter iets leest waarover je je zorgen maakt. Veel mensen weten niet dat er voor de meeste medicijnen alternatieven bestaan die geen kwaad kunnen wanneer je borstvoeding geeft.
Vertel de anesthesist voor de operatie dat je borstvoeding geeft. Over het algemeen geldt de vuistregel dat op het moment dat de moeder na een narcose weer in staat is het kind zelf aan te leggen, ze weer borstvoeding kan geven.
Wie twijfelt, kan advies inwinnen bij een lactatiedeskundige. Je kan bij vragen over medicijngebruik en borstvoeding ook contact opnemen met je huisarts of consultatiebureau.
Meer informatie over lactatiedeskundigen vind je onder http://www.borstvoeding.nl
Comments